انتخاب منتور شغلی یکی از موضوعاتی است که بر روی تغییر زندگی افراد بسیاری تاثیر گذاشته است. ایجاد یک رابطه فعال با مشاور شغلی یا منتور کلید موفقیت در جلسات مشاوره است. رعایت اصول ساده‌ای در پیدا کردن یک مشاور متخصص بدون توجه به جایگاهی که دارید، به شما برای پیشرفت کمک می‌کند.
Janet T.phan یک مشاور فناوری و بنیان‌گذار Thirving Elements است. موسسه‌ای که به دختران جوان برای یافتن مشاوران شغلی مرتبط کمک می‌کند. آنچه در ادامه می‌خوانید سخنرانی Janet در Tedx است که در آن به عناصر کلیدی برای پیدا کردن منتور اشاره می‌کند.
داستان Janet در پیدا کردن منتور
در تابستان ۲۰۰۴، من ۱۸ ساله بودم و خودم را برای سال اول کالج آماده می‌کردم. من به دنبال راه‌هایی برای تامین هزینه تحصیلی‌ام بودم. در دو شیفت در KFC مشغول به کار بودم و علاوه‌بر آن شب‌ها در هالیوود ویدیو کار می‌کردم، اما با همه این حجم از کار، پول کافی برای پر کردن باک ماشین را نداشتم.
با خودم عهد کردم که هر کاری که لازم است را انجام دهم تا دیگر در این موقعیت قرار نگیرم. کار سخت ۱۲ساعته، اجاره‌نشینی در پانسیون ارزان قیمت و صرفه‌جویی‌ها به من کمکی نمی‌کرد.
من متوجه شدم که برای خروج از این وضعیت باید هوشمندانه اقدامی انجام دهم. من به‌عنوان فرزند والدینی که از ویتنام به آمریکا پناهنده شده بودند، راهنمایی در خانه برای آشنایی با سیستم کاری در آمریکا نداشتم. می‌دانستم که به کمک نیاز دارم و کسی باید مرا برای ادامه مسیر شغلی راهنمایی کند.
شغلم تجربه‌های ارزشمندی برای من داشت. مهم‌ترین تجربه این بود که من متوجه شدم که مهم نیست در چه مرحله‌ای هستم و باید به دنبال فرصت‌هایی استفاده نشده برای حل چالش‌های خودم باشم.
من با پیدا کردن منتور مناسب، توانستم وضعیت خودم را تغییر دهم. در انتخاب منتور نکاتی وجود دارد که قصد دارم آن را با شما به اشتراک بگذارم:
برای پیدا کردن منتور تقاضای جلسه کنید
جالب است که ۷۶ درصد از مردم می‌گویند که یک داشتن منتور مهم است، اما تنها ۳۷ درصد از یک مشاور و منتور مناسب برخوردار هستند.
چرا؟
تجربه به من نشان می‌دهد که بیشتر مردم از درخواست جلسه اول مشاوره ترس دارند. ترس از جواب منفی گرفتن از مشاور واقعی است و مانند یک بیماری واگیردار در حال فراگیر شدن در بین مردم است. تماس گرفتن با کسی که او را نمی‌شناسید، هر چند که او را تحسین میکنید، کمی ترسناک است. شاید اگر منتوری را پیدا کنید که با او راحت هستید و امکان قدم زدن در پارک یا برگزاری جلسه آنلاین را داشته باشید، کمی از این ترس و واهمه کم کند.
برای غلبه بر ترس خود، افرادی را به‌خاطر بیاورید که با پیدا کردن منتور توانسته‌اند به رشد خوبی برسند و امروزه جایگاه متفاوتی دارند. همانطور که آنها با کمک یک مشاور خوب در شرایط خود تحول ایجاد کرده‌اند، شما هم می‌توانید.
اگر می‌خواهید با یک مشاور ارتباط برقرار کنید آنها را در زمان استراحت به قهوه یا جلسه آنلاین دعوت کنید و از آنها ۱۵ تا ۳۰ دقیقه فرصت بخواهید. بهترین راه برای برقراری ارتباط معمولا ارسال یک ایمیل یا پیام کوتاه است. موضوعاتی را که در مورد کار آنها تحسین میکنید به اشتراک بگذارید، سپس کمی در مورد خودتان بگویید که چرا سراغ آنها رفته‌اید، چه چیزی می‌خواهید بیاموزید و سوالات مهم خود را مطرح کنید. مثلا نمونه ایمیل زیر:
“سلام آقای/خانم…
من دربارۀ کاری که با X انجام می‌دهید، مطالعه کردم. من علاقه‌مندم که حرفۀ خودم را در زمینه فناوری ایجاد کنم و به دانش و اطلاعاتی در زمینه تحلیل سیستم نیاز دارم. من به دنبال این هستم که بدانم شما چگونه در مدت کمتر از ۵ سال تبدیل به یک مدیر محصول حرفه‌ای شده‌اید. آیا این امکان وجود دارد که در دو هفته آینده با یکدیگر یک ملاقات حضوری یا آنلاین داشته باشیم؟“
برگزاری اولین جلسه با منتور برای او تعهد زیادی ایجاد نمی‌کند ولی به شما فرصت می‌دهد تا به درک بهتر و شناخت بیشتر از او پرسید. شما باید در این جلسه بررسی کنید که آیا این منتور مناسب شما است یا نه!
بعد از پیدا کردن منتور رابطه خود را با او گسترش دهید
برای پیدا کردن منتور باید وقت بگذارید. توصیه‌ای که از منتورهای مختلف در این سال‌ها شنیده‌ام این است که برای برقراری ارتباط واقعی با مشاور خود وقت کافی بگذارید. این وقت گذاشتن باعث می‌شود تا منتور به توجه شما به موضوعات مختلف علاقه‌مند شود و زمان بیشتری را صرف کمک به شما کند.
منتورها را به خوبی بشناسید
اولین جلسه برای آشنایی و یک گفتگوی معمولی است. به‌خاطر داشته باشید که هر دو شما نیاز به شناخت بیشتر از یکدیگر دارید. بنابراین تنها بر روی مباحث کاری تمرکز نکنید. از مربی بالقوه خود بپرسید که او تعطیلات آخر هفته خود را چگونه می‌گذراند، چه کتاب‌هایی می‌خواند یا به چه سرگرمی‌هایی بیشتر علاقه دارد. این مکالمات به شما فرصت شناسایی نقاط اشتراک را می‌دهد.
در ادامه جلسۀ اول سوالات شغلی خود را مطرح کنید و در زمینه‌های مورد علاقه برای رشد صحبت کنید. همانطور که جلسه را به خاتمه می‌رسانید، توصیه‌هایی را که دریافت کرده‌اید به‌صورت خلاصه بیان کنید تا نشان دهید که برای نظرات منتور ارزش قائل هستید. به عنوان مثال بگویید که:
” همانطور که شرکت در رویدادهای شبکه‌سازی به شما کمک کرده است. به‌نظرم این زمینه‌ای مناسب برای من هم خواهد بود.”
یک پیام تشکر بفرستید
بعد از جلسه اول، یک ایمیل یا پیام حاوی تشکر ارسال کنید. در پیام خود چند نکته کلیدی که در طول جلسه فراگرفته‌اید را به اشتراک بگذارید و به آنها اطلاع دهید که می‌خواهید آن موضوعات را در چند هفته آینده پیگیری کنید. مثلا:
“سلام آقای/خانم…
من دوست دارم در مورد تجارب شما چیزهای زیادی را یاد بگیرم. من برای شروع به چندین رستوران رفتم و آنها را بررسی کردم. به‌نظرم این شیوه‌ای مناسب برای آشنایی بیشتر با صنعت رستوران‌داری و ذائقه مردم این منطقه است. همچنین برای راه‌اندازی رستوران آنلاین خود در حال یادگیری برنامه‌نویسی هستم. خوشحال می‌شوم که جلسات مستمری را با یکدیگر به‌صورت ماهیانه داشته باشیم.”
اکثر افرادی که به عنوان منتور فعالیت می‌کنند، گرفتاری‌های زیادی دارند. بنابراین اگر چند روزی طول کشید تا به شما پاسخ دهند، نگران نشوید.
پیگیری کنید
با پیدا کردن منتور این فرایند تمام نمی‌شود. شما باید بعد از دو یا سه هفته از ارسال پیام قبلی، گزارشی از اقدامات خود را برای منتور ارسال کنید (مثلا پادکستی که گوش کرده‌اید، کتابی خوانده‌اید یا آموزشی که به‌دست آورده‌اید).
سپس با منتور خود زمان جلسه بعدی را هماهنگ کنید و دستور کار جلسه را مشخص کنید. البته بهتر است یا منتور در یک محیط غیررسمی ارتباط برقرار کنید تا هر دو از جلسات لذت ببرید. داشتن یادداشت‌هایی دربارۀ موضوعات مورد علاقه برای صحبت در جلسه مفید است. مثلا:
” سلام آقای/ خانم…
من مطالعه کتاب… را شروع کردم و باید بگویم، باورم نمی‌شود که خیلی سریع کتاب را به اتمام رساندم. داستانی جذاب و قاطعانه بود به من الهام بخشید. از شما برای توصیۀ آن بسیار متشکرم. من قصد داشتم دوره نویسنده خلاق را در موسسه Y بگذرانم، آیا شما با آن آشنا هستید؟ اگر موافق باشید در جلسۀ بعدی درباره آن بحث کنیم. می‌دانم که شما خیلی سرتان شلوغ است، اما اگر در چند هفته آینده وقت دارید به من اطلاع دهید. من واقعاً قدردان زحمات شما هستم”
معمولا بعد از ۳ یا ۴ جلسه، حس خوبی خواهید داشت. و به نتیجه لازم برای ادامه کار یا پایان همکاری با منتور خواهید رسید. در چنین مواقعی چیزی شبیه به این بگویید:
” این جلسات برای من بسیار مفید بوده‌اند. تقریبا مثل اینکه شما منتور من هستید؟!”
سپس مکث کنید و واکنش آنها را ببینید. اگر پاسخ آنها مثبت بود، این خبر خوب برای شماست. اما اگر پاسخ مستقیمی دریافت نکردید، اشکالی وجود ندارد. شاید آنها نمی‌خواهند به‌صورت رسمی درگیر منتوری شما شوند. ناامید نشوید، تا زمانی که آنها برای ملاقات شما وقت می‌گذارند و به شما راهنمایی می‌کنند واقعا نیازی به تعیین رسمی وجود ندارد. شما به خوبی می‌دانید که در پیدا کردن منتور مورد علاقه‌تان موفق بوده‌اید.
حفظ ارتباط با منتور
مهم‌ترین موضوع بعد از پیدا کردن منتور حفظ ارتباط با اوست. وقتی از کسی می‌خواهید که منتور شما باشد، در واقع از او می‌خواهید زمان خود را بر روی شما سرمایه‌گذاری کند. با نشان دادن بازگشت سرمایه (ROI) به آنها نشان دهید که از زمان‌شان به خوبی استفاده کرده‌اید.
منتورتان را به‌روز نگه دارید
من خودم به عنوان یک منتور، می‌گویم که هیج چیزی ارزشمندتر از این نیست که سرمایه‌گذاری بر روی منتی به نتیجه برسد. در چنین شرایطی منتور به اهداف خود رسیده است.
منتی وظیفه دارد که چگونگی رسیدن به اهدافش را به منتور نشان دهد. ایمیل دومی را که ارسال کردید را به خاطر دارید؟
این ایمیل‌ها باید به‌صورت دوره‌ای و در بین جلسات بین منتور و منتی مبادله شوند. با اطلاعاتی که برای منتور ارسال میکنید نتیجۀ راهنمایی آنها را نشان دهید و پیشرفت شغلی و شخصی خود را به منتور اطلاع دهید. البته تعداد این ایمیل‌ها نباید زیاد و اسپم شود. تقریباً ماهی یک ایمیل یا دو ماهی یک ایمیل ارسال کنید. هدف از این ایمیل‌ها، حفظ ارتباط شما و نمایش پیشرفت شغلی به منتور است.
به منتور پیشنهاد کمک بدهید
مانند هر رابطۀ دیگری، روابط بین منتور و منتی هم یک خیابان دو طرفه است. چیزی که شما به منتور خود می‌دهید میزان پیشرفت شماست. اما شما می‌توانید زمینه‌های دیگری را برای کمک به منتور خود بیابید؟ شاید آنها در حال کار بر روی ارایه خود هستند و نیاز به کمک شما برای دریافت دیدگاهی متفاوت به موضوعات را دارند.
قدردانی کنید
بعد از پیدا کردن باید قدردان زحمات او باشید. این قدردانی با هدیه دادن یا حتی یک یادداشت کوتاه تشکرآمیز اتفاق می‌افتد. با جملات صریح و کوتاه مانند:
“از وقتی که گذاشتید ممنونم. عالی بود!”
به آنها نشان دهید که قدردان راهنمایی آنها هستید. چرا که احتمالا موفقیت‌ها و شاید زندگی آینده‌تان به خاطر راهنمایی‌های اوست.
کارساز با همکاری بهترین متخصص‌های بازار کار ایران، مسیر پیدا کردن منتور را برای شما کوتاه‌تر از قبل می‌کند.
